Boğazdaki paha biçilmez yalılar
Yalamak fiilinde türetilmiş olan Yalı kelimesiden de anlayacağımız üzeri bir yapının yalı olabilmesi için İstanbul boğazının suları tarafından yalanması gerekmektedir. İstanbul Boğazın eski ve yeni olarak 600 civarında yalı bulunmaktadır. İstanbul boğazında 366 tane tarihi yalı bulunmaktadır. bunlardan 173 tanesi Avrupa kıtasında 193 tane Asya kıtasında bulunmaktadır. İstanbul Boğazın bu yalılardan önemli olanlarını sizelere bu makalede bahsedeceğiz. Haneden üyelerinin yalıları genelde Beşiktaş, Ortaköy ve Kuruçeşmede bulunur. Sadrazam vezirler Bebektedir.
Sultan Abdülmecidin kızları Münire ve Cemile için yapılan bu çift yalılar, 1856-1859 yılları arasında Gaberet Balyan tarafından yapılmıştır. Çırağan Sarayının yanmasından sonra Meclis-i Mebusan toplantıları bu yalılarda gerçekleştirildi. bu nedenle bu yalıların arkasından geçen caddenin ismi Meclis-i Mebusan Caddesidir. Günümüzde bu yapılar Mimar Sinan güzel sanatlar üniversitesi olarak kullanılmaktadır.
Ortaköy caminin hemen yanında Esma Sulrtan yalı, maalesef boğazın en büyük derdi olan yangın nedeniyle 1975 yılında yandı. o nedenle sadece iskeleti görülebilmektedir. Ermeni Mimar Sarkis Balyan tarafından yapılan bu yalı, 1788 yılında güzelliği dillere destan olmuş Esma Sultana hediye edildi. Esma Sultan, Birinci Abdülhamidin Kızıdır. Ayrıca Sultan İkinci Mahmudunda kız kardeşidir. İkinci Mahmudun divan yolundaki türbesi olan mekanda, daha önceden Esma Sultan'ın konağı bulunmaktaydı. İkinci mahmudu çok sevdiği için konağının yıkılırak ikinci mahmuda türbe yapılmasına izin vermiştir. Esma Sultanın vefatından sonra yalı, Sultan İkinci Abdülhamidin kız kardeşi Cemile Sultan'a hediye edildi. Cemile Sultanda vefat edince Sultan Beşinci Muradın kızı Fatma Sultan hediye edildi. Cumhuriyet döneminde marangozhane ve tütün deposu olarak kullanıldı. Güneri Civaoğlunun sunduğu Şeffaf odanın çekimleri Esma Sultan Yalısında gerçekleştirilmiştir. Günümüzde evlilik törenleri için kullanılmaktadır.
1876 yılında Sultan ikinci Abdülhamidin emri ile inşaat edilen bu yalıyı, Sultan, Gazi Osmanpaşa hediye etmiştir. 1898 yılında Gazi Osman paşanın oğlu Kemallettin, Sultan İkinci Abdülhamidin kızı Naime Sultan evlenince yalının ismine Naime Sultan Yalısı denmeye başlanmıştır. Naime Sultan Doğduğu gün, Babasının tahta çıkışıyla aynı güne denk geldiği için Sultan Abdülhamit ,aynı gün iki müjdeli haber almıştır. İlk eşinden geçimsiz nedeniyle ayrıldıktan sonra Naime Sultan, İşkodralı Celladdin Paşa evlendirildi. Naime Sultan ilk defa beyaz gelinlik kadındır. Cumhuriyet kurulmasıyla hanedan mensubları yurt dışına çıkınca bu yalı, Yetim hane veya Tütün deposu olarak kullanıldı. bir dönemde Gazi osman paşa orta okulu olarak kullanıldı. 2002 yılında meydana gelen yangın sonucunda tahrip gördü.
İstanbul yangınlarından sapa sağlam kurtulan Hatice Sultan Yalısı, normalinde Ali Saib Paşanın Yalısıydı. Paşa vefat edin Bu yalı, Sultan İkinci Abdülhamit tarafından satın alındı. Sultan 5. Muradın kızı Hatice Sultan'a hediye olarak verildi. Hatice Sultan evlenmek demek Sultan İkinci Abdülhamit'in saltanatına ortak olmak anlamına geldiğinden Hatice Sultan ile evlenmeye kimse cüret edemedi. Bu nedenle 31 yaşına kadar evlenemedi. 31 yaşında Sultan İkinci Abdülhamidin izni ile Vasıf Paşa ile evlendirildi. Ama bu evliliği fazla sürmedi. Daha sonra ikinci evliliğini yapan Hatice sultan, Cumhuriyetin kurulmasıyla beraber Beyrut'a taşındı. ve 1938 senesinde beyrut'a vefat etti. Cumhuriyet döneminde Yetimhane ve ilk okulu kullanıldı. 1972 yılında Yüzme İhtisas kulübe verildi. Birinci boğaz köprüsü inşaat çalışmalarında Hatice Sultan Yalısı çok hasar gördü. bu nedenle yalıyı korumak için boğaz tarafına istisnat betonu eklendi.
Muhsinzade Mehmet Paşa, Sultan Üçüncü Ahmet'in Kızı Esma Sultan ile evlendi. Devletin bir çok mevkisinde görev yaptıktan sonra Sultan 3. Mustafa ve Sultan 1. Abdülhamit dönemlerinde sadrazam görevlerinde bulundu. Osmanlı tarihinde ilk kez toprak kaybı ile sonuçlanan Küçük Kaynarca Antlaşmasınında Osmanlıyı temsil etti. bu antlaşma görüşmeleri sırasında fenalaştı 4 ağustos 1774 yılında vefat etti Naaşı Edirneye getirilerek Eski camiiye gömüldü. Ama daha sonra Eşi Esma Sultanın isteği ile Muhsin Mehmet Paşanın naaşı, İstanbul'a getirilerek eyüp Sultan mezarlığına gömüldü. Paşa ölünce Yalıda Esma Sultan yaşamaya devam etti. Esma sultanın ölümünden sonra kızı Rukkiye Hanım Yalıda yaşamaya başladı. Cumhuriyet beraber Hanedan yapıları ikinci bir işlev kazandırılınca bu yalıda kömür deposu ve kum deposu olarak kullanıldı. 1940 yılında Muhsinzade mehmet paşa yalısı yıkıldı. Yalının bulunduğu Arsa satıldıktan sonra üzerine Les Ottoman Hotel inşaat edildi. Les Ottoman hotel sahibi, Galatasaray Spor klubün eski Başkanı Ünal Aysaldır. Otelin Odaların isimleri olarak Osmanlı tarihine iz bırakmış kadın sultanların isimleri verilmiştir. Eminönünde bulunan Muhsinzade hanı da Mehmet Paşa inşaat ettirmiştir.
Ayvaz Paşa Zade Yalısı
Halet ÇamBel Yalısı (Kırmızı Yalı )
Emine Valide Paşa Yalısı (Mısır Konsolosluğu )
Yıalnlı Yalı
YusuF ziya Paşa Yalısı
Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı
Mediha sultan - Damat Ferit Paşa Yalısı
Aziz İzzet Paşa Yalısı
Şerifler Yalısı
Deli Fuad Paşa Yalısı
Recaizade Mahmut Ekrem Yalısı (Yazarlar Yalısı )
Faik Bey Pakize Hanım Yalısı
Afif Paşa Yalısı
Ebu Bekir Ratip yalısı
Seladdin Adil Paşa Yalısı
Tahsin Uzer Yalısı
Madenci Arif Bey Yalısı
Doktor Hulusi Behçet Yalısı
Burhanettin Sezerar Yalısı
Tansu Çiller Yalısı Rasim Ferid Talay Yalısı
Şehzade BUrhanettin Yalısı
Saip Özden yalısı
Gazioğlu Yalısı
Beyazcıyan Yalısı
Karatodori Paşa Yalısı
Mısırlı Fuad Paşa Yalısı
Said Halim Paşa Yalısı
Feridun Bey Yalısı
Eyüp Paşa Yalısı (İhmilyan Yalısı )
İkiz Yalı
Aleko Nikoladis Yalısı
Ali Rıza paşa Yalısı
Hamapolos Yalısı
Dadyan Yalısı
Sandoz Yalısı
Ziya Kalkavan Yalısı
Avusturya Konsolosluk Sarayı
Huber Köşkü
Memduh Paşa Yalısı
Dikranyan Yalısı
Ahmet Midhat Efendi Yalısı
Halil Edhem Bey Yalısı
Ahmed Rasim Paşa Yalısı
Yedi Sekiz Hasan Paşa Yalısı
Elbiseci Ahmed bey Yalısı
Yağcı Şefik Bey yalısı
Saffet Paşa Yalısı
Mehmet Muhtar Bey Yalısı
Hacı Ahmet Bey Yalısı
Doktor Ali Mazhar Bey Yalısı
Eczacı Edhem Pertev Bey Yalısı
Nazım Paşa Yalısı
Ferruh Efendi Yalısı yanında sezen aksu yalısı
Kadri Paşa Yalısı
Yağlıkçı Hacı Raşid Bey Yalısı
Prenses Rukiye Yalısı
Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı
Marki Necip Yalısı
Nuri Paşa Yalısı
Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı
Zarif Mustafa Paşa Yalısı
Bahriyeli Sedat Bey yalısı
Rıza Bey Yalısı
Manastırlı İsmail Hakkı Efendi yalısı
Komodor Remzi Bey Yalısı
Riyaziyeci İzzet Bey Yalısı
Kıbrıs Yalısı
Abud efendi Yalısı
KOnt Ostrorog Yalısı
Hadi Semi Yalısı
Edib Efendi Yalısı
Sun, Jun 26, 2022 4:13 PM
Comments (Total 0)